2025 Bütçe Teklifi Hazır! Aslan Payı Yine Eğitimde

2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından Ankara’da açıklandı. Bütçede en büyük pay yüzde 14,8 oranla eğitime (2 trilyon 180 milyar lira) ayrıldı. Bütçe giderleri 14,7 trilyon lira, gelirleri ise 12,8 trilyon lira olarak planlandı ve bütçe açığı yüzde -3,1 olarak belirtildi. Deprem bölgesine 584 milyar lira ödenek ayrıldı. Sağlığa 2 trilyon 435 milyar lira, sosyal yardımlara 1 trilyon 933 milyar lira kaynak tahsis edildi. 2026'da enflasyonun tek haneli rakamlara indirilmesi hedefleniyor. TBMM'de 22 Ekim'de başlayacak bütçe görüşmeleri yıl sonuna kadar sürecek.

Bütçede depremin yerine de değinen Yılmaz, depremin getirdiği yükün önümüzdeki dönem önemli bir biçimde azalacağını belirterek şöyle konuştu:

Bugün 2025 yılı bütçesi hakkında bilgileri paylaşmak üzere buradayız. Vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını önceleyen planlarımızı yaptık. Bütçemiz yatırımı, üretimi, istihdamı önceleyen bir perspektifte hazırlandı.

İşçisi, emeklisi, genci ve yaşlısıyla tüm taraflar düşünülerek planlandı. Çevresel faktörler ve yeşil dönüşüm düşünüldü. Tarımdaki politikalar baz alındı. Kamu ihtiyaçlarını da içine alan bir yapıda mali disiplinin ve ekonomik istikrarın sağlanması ile uyumludur.

2025 YILI BÜTÇESİNDE DEPREM BÖLGESİ: 120 MİLYAR LİRA

2025 yılı bütçesinde deprem bölgesinin iyileştirilmesi ve afetlere karşı dirençliliğin artırılması için 584 milyar lira tutarında ödenek öngörülmüştür.

Bu kapsamda Afetlere Dirençli Şehirler Projesi için ayrılan kaynak tutarı toplam 120 milyar liradır. Bu tutarın GSYH'ye oranının yüzde 0,9 olduğunu belirtmek istiyorum.

"2026'DA ENFLASYON TEK HANEYE DÜŞECEK"

Yıllık enflasyonun 2023 yılı mayıs ayında zirveye ulaştığı yüzde 75,5 seviyesinden, 2024 yılı ağustos ayı itibarıyla 26 puanın üzerinde azalışla yüzde 49,4 seviyesine gerilediğini hatırlatan Yılmaz, bu eğilimin sürmesini beklediklerini şöyle dile getirdi:

Daha önce önce öngördüğümüz gibi dezenflasyon sürecimiz Mayıs 2024'ten itibaren başlamıştır. Bu eğilimin önümüzdeki dönemde de sürmesini bekliyoruz. 2026'da enflasyonu tek haneye düşürmeyi hedefliyoruz. Güven ve huzur ortamını sürdürmeye devam edeceğiz.

BÜTÇE GELİRLERİ

Bütçe gelirlerinin alt kalemleri Gelir Vergisi 2 trilyon 130 milyar lira, Kurumlar Vergisi 1 trilyon 637 milyar lira, Özel Tüketim Vergisi 2 trilyon 121 milyar lira, Katma Değer Vergisi 3 trilyon 599 milyar lira, diğer vergi gelirleri 1 trilyon 652 milyar lira, vergi dışı gelirler ise 1 trilyon 662 milyar lira olarak açıklandı.

BÜTÇE ÖDENEKLERİNİN EKONOMİK SINIFLANDIRMAYA GÖRE DAĞILIMI

2025 yılı bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımını ise şu şekilde:

"Personel giderleri için toplam 3 trilyon 911 milyar lira, mal ve hizmet alım giderleri 1 trilyon 24 milyar lira, cari transferler 5 trilyon 813 milyar lira, sermaye giderleri 1 trilyon 102 milyar lira, sermaye transferleri 338 milyar lira, borç verme giderleri 306 milyar lira, yedek ödenekler 287 milyar lira, faiz giderleri 1 trilyon 950 milyar lira."

EN BÜYÜK PAY EĞİTİM BÜTÇESİNE: 2 TRİLYON 180 MİLYAR 700 BİN LİRA

Yılmaz, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bütçesinin 1 trilyon 402 milyon liraya çıkartıldığını, eğitim harcamalarının da 2 trilyon 180 milyar 700 bin liraya çıkartıldığını belirterek, "Gelenek devam etti. Yükseköğretim de dahil eğitim bütçemizi 2025'te 2 trilyon 181 milyar liraya yükseltiyoruz, yüzde 14,8 oranla en büyük payı eğitime ayırıyoruz" dedi.

SAĞLIĞA AYRILAN PAY: 1 TRİLYON 106 MİLYAR LİRA

"Sağlık, başka bir önem verdiğimiz alanı oluşturuyor." diyen Yılmaz, sağlığa 2025'te 1 trilyon 106 milyar lira ayrıldığını ve toplam kaynağın 2 trilyon 435 milyara ulaştığını şu sözlerle belirtti:

SGK'dan yapılacak sağlık harcamalarını da eklediğimizde sağlık alanına bütçeden ayrılan toplam kaynak, 2 trilyon 435 milyar liraya ulaşmaktadır.

SOSYAL YARDIM VE DESTEKLERE: 1 TRİLYON 933 MİLYAR LİRA

Sosyal yardım ve destekler için 2025 yılı bütçemizde 651 milyar lira kaynak ayırdık. Bu tutar 2025 yılı bütçesinin yüzde 4,4’üne denk gelmektedir.

Vatandaşlarımızın daha ucuz elektrik ve doğalgaz kullanabilmeleri için 2025 yılı bütçesinde 472 milyar lira kaynak öngörüyoruz.

2022 yılı Ocak ayı itibarıyla asgari ücreti vergi dışı tuttuk. Bu imkandan tüm çalışanlarımız yararlanmaktadır. Bu kapsamda 2025 yılında 810 milyar lira vergi istisnası öngörüyoruz.

SAVUNMA SANAYİİNE: 1 TRİLYON 608,4 MİLYAR LİRA

Savunma harcamaları için 913,9 milyar lira, iç güvenlik için 694,5 milyar lira ödenek öngördük.

Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dahil edildiğinde toplamda savunma ve güvenlik sektörü için 2025 yılında 1 trilyon 608 milyar lira ödenek tahsis ediyoruz.

REEL KESİME: 561 MİLYAR LİRA

Reel kesim destekleri için bütçemizden 561 milyar lira ödenek öngörüyoruz. Bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu işveren prim ödemeleri için 223 milyar lira, tarımsal krediler sübvansiyon desteği olarak 160 milyar lira, Halk Bankası esnaf kredileri sübvansiyon desteği için 60 milyar lira, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı teşvik ödemeleri için 32 milyar lira, mesleki eğitim kapsamında ödenen devlet katkısı için 30 milyar lira, ihracat başta olmak üzere diğer reel sektör destekleri için 57 milyar lira kaynak ayırdık.

Yılmaz'ın bütçeden ayrılan kaynaklara ilişkin verdiği diğer bilgiler şöyle:

Tarıma: 705,6 milyar lira

Yatırımlara: 1 trilyon 560 milyar lira

Mahalli idarelere: 1 trilyon 344 milyar 300 bin lira

"BÜTÇEMİZİ TCMB BÜTÇE KOMİSYONUNA SUNACAĞIZ"

Yılmaz sözlerine son verirken şu ifadeleri kullandı:

İnsan odaklı bir anlayışla ilerliyoruz. Daima çalışanlarımınız yanında olduk. Hükümet olarak çalışanlarımıza enflasyonun üzerinde zam yaptık. Kamu görevlilerini mali hakları artırılmıştır. En düşük emekli aylıklarında da iyileştirme yaptık.

Sosyal adaleti sağlamak için hazırladığımız bütçemizi TCMB bütçe komisyonuna sunacağız.

Büyürken itibarı artan, refahı artan Türkiye için tarihi yürüyüşümüze devam edeceğiz. Durmaksızın bir ekip ruhu ile organize olarak faaliyetlerimize devam edeceğiz.

BÜTÇE MARATONUNUN TAKVİMİ

-2025 yılı merkezi yönetim bütçesi, TBMM'ye sunulacak.

-Meclis’e sunulmasının ardından bakanlık ve kurumların bütçeleri önce TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek.

22 EKİM

-Cevdet Yılmaz 22 Ekim'de Komisyon'da sunum yapacak.

-Ardından komisyon üyelerinin hazırlıkları için çalışmalara bir hafta ara verilecek.

30 EKİM

-Bütçenin geneli üzerinde görüşmeler 30 Ekim'de başlayacak.

-Geneli üzerindeki görüşmelerin ardından kurum bütçelerinin görüşmeleri başlayacak.

-Ele alınacak ilk kurum TMBB Başkanlığı olacak.

-Ardından Cumhurbaşkanlığı kabinesinin 17 bakanı sırayla bütçelerini sunacak

-Son olarak da Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşülecek.

-Komisyonda bir önceki yılın Sayıştay raporları da değerlendirilecek.

MÜZAKERELER 1 AY SÜRECEK

-Müzakerelerin bir ay sürmesi öngörülüyor.

BÜTÇE MESAİSİ YIL SONUNA KADAR SÜRECEK

-Meclis'in bütçe mesaisinin yıl sonuna kadar devam etmesi bekleniyor.

-Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki mesainin ardından görüşmeler aralık ayı başında Genel Kurul'da devam edecek.

-Meclis Genel Kurulu 12 gün boyunca aralıksız mesai yapacak.

ZİYARETÇİ YASAĞI

Görüşmeler boyunca Meclis'e misafir alınmayacak, partiler grup toplantılarına ara verecek.

2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi; AK Parti hükümetlerinin 23'üncü, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ise 7'nci bütçesi olacak.